De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, is van oordeel dat overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor de medische zorg van asielzoekers en ongedocumenteerden, meer oog moeten hebben voor hun positie. “Er wordt vaak te eenzijdig uitgegaan van zelfredzaamheid van deze mensen, terwijl het vaak om geïsoleerde en kwetsbare mensen gaat.”
In zijn rapport ‘Medische zorg vreemdelingen’ onderzoekt de ombudsman de toegang tot medische zorg in asielzoekerscentra (COA-locaties), in vreemdelingendetentie en bij vreemdelingen op straat. Hij constateert dat ‘de inzet van de professionals op de werkvloer is gericht op de mens, terwijl de blikrichting van de overheid vaak wordt bepaald door denken vanuit het systeem’. Er is een groot verschil in intensiteit van medische zorg.
In asielzoekerscentra wordt uitgegaan van zelfredzaamheid, ‘terwijl de kwetsbare positie van asielzoekers vaak zelfredzaamheid in de weg staat,’ aldus de ombudsman. Vanuit een eenzijdige blik op de financiële kant ontstaan onnodige drempels. De Nationale ombudsman doet onder meer de aanbeveling om het zorgvervoer naar een ziekenhuis of huisarts beter te regelen, een betere samenwerking tussen het COA en het gezondheidscentrum van de opvang te stimuleren en onbedoelde drempels weg te nemen.
Vreemdelingen in detentie behandelt Justitie juist niet als zelfredzaam, omdat na eerdere incidenten ieder gezondheidsrisico vermeden wordt. De ombudsman roept de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie op de blikrichting te veranderen. Hij doet de aanbeveling om de toegang tot zorg voor vreemdelingen in detentie te verbeteren door bijvoorbeeld zelfzorgmedicatie, zoals paracetamol en hoestdrank, op cel toe te staan, ze te informeren over geplande onderzoeken of behandelingen buiten het detentiecentrum en ze alleen geboeid te vervoeren als dat nodig is.
Ongedocumenteerde vreemdelingen die op straat leven zijn voor een belangrijk deel afhankelijk van mensen die hen bijstaan en de welwillendheid van zorgverleners. De Nationale ombudsman doet concrete aanbevelingen aan de minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport om de drempels voor verantwoorde zorg aan ongedocumenteerden weg te nemen, zoals het aanwijzen van een informatiepunt, en het monitoren van de toegang tot medische zorg in de praktijk. Daarnaast doet de ombudsman de aanbeveling ongedocumenteerden een zorgpas te geven waarmee zij gemakkelijker toegang krijgen tot medische zorg.
- Bron: De Nationale Ombudsman
- Het gehele rapport als PDF.
