• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Skip to content
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de tweede sidebar
  • Spring naar de voettekst

Johannes Wier Stichting

Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten

  • Nieuws
  • Wil je ons helpen?
    • Als vrijwilliger?
    • Met geld?
  • Contact
    • Routebeschrijving
    • Colofon
    • Disclaimer
  • English
  • Recht op gezondheid
    • ‘Het recht op gezondheid’
    • VN verklaringen en verdragen
    • Het ‘recht op gezondheid’ en andere verdragen
    • Relevante links
  • Wie zijn wij
    • Secretariaat
    • Bestuur
    • Comité van Advies
    • Partners
    • Jaarverslagen en plannen
      • Jaarverslagen
      • Jaarplannen
    • ANBI publicatieplicht
    • Wie was Johannes Wier?
    • Privacy- en cookie statement
  • Wat doen wij
    • Bevordering kennis & deskundigheid
      • Symposium
      • Webinar
      • Archief
    • Werkgroepen
      • Werkgroep Ouderen
      • Jongerennetwerk
      • Werkgroep Taalbarrières
      • Werkgroep Mensenrechteneducatie
      • Werkgroep Communicatie
      • Werkgroep mensenrechten in het medisch curriculum
      • Archief
    • Tijdschrift
      • Februari 2023
        • Voorzitterscolumn
        • Interview met Anne van der Zon over de publicatie van het themadossier ‘palliatieve zorg bij ouderen met een migratieachtergrond
        • Symposiumverslag
      • December 2021
        • Voorzitterscolumn
        • Interview met Simone Goosen
        • Verslag Webinar Covid en Kwetsbare Groepen
        • Wilt u ons helpen?
      • Juni 2021
        • Blinde vlekken en eyeopeners
        • Interview met Ester Bertholet
        • Dementiediagnostiek bij mensen met een migratieachtergrond
        • Polyfarmacie bij ouderen
    • JWS in het nieuws
    • Schaduwrapportages
    • Publicaties
  • Thema dossiers
    • Gezondheids- verschillen
    • Ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers
    • Honger- en dorststaking
    • Het recht op zorg van ongedocumenteerde vreemdelingen
    • Zorg voor asielzoekers en vluchtelingen
    • Medisch beroepsgeheim
    • Zorg voor ouderen met een migratieachtergrond in de laatste levensfase
  • E-learning
    • E-learning Gezondheidszorg voor ongedocumenteerden
    • E-learning cursus ‘ethische dilemma’s in de ggz voor asielzoekers’
    • E-learning Hongerstaking
    • Externe E-cursussen
  • Campagne Tolken terug in de zorg
Home » Thema dossiers » Zorg voor asielzoekers en vluchtelingen

Zorg voor asielzoekers en vluchtelingen

Zie ook Nieuwsberichten over de zorg voor asielzoekers en over de zorg voor vluchtelingen (en migranten)

Definities

Asielzoeker
Een asielzoeker is een vreemdeling die om uiteenlopende redenen zijn land heeft verlaten om in een ander land asiel aan te vragen. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) onderzoekt of de asielzoeker voor bescherming in Nederland in aanmerking komt; bijvoorbeeld omdat hij vluchteling is, in zijn eigen land het risico loopt onmenselijk behandeld te worden of niet terug kan vanwege de algehele onveilige situatie in zijn land. Gedurende de asielprocedure verblijft de asielzoeker, met zijn/haar eventuele gezin, in de centrale opvangvoorzieningen van het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA). In diverse gemeenten is in 2015 op verzoek van het COA ook tijdelijke noodopvang voor asielzoekers gecreëerd.

Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV)
Amv zijn minderjarige vreemdelingen die asiel hebben aangevraagd zonder de aanwezigheid van hun ouders, of meerderjarige bloed- of aanverwanten. Voor deze groep gelden aparte opvangmogelijkheden, en toelatingsvoorwaarden.

Vluchteling
Volgens het Vluchtelingenverdrag van 1951 is een vluchteling een vreemdeling die aannemelijk kan maken dat hij gegronde redenen heeft om te vrezen dat hij in eigen land wordt vervolgd vanwege een godsdienstige of politieke overtuiging of nationaliteit, of omdat hij behoort tot een bepaald ras of een bepaalde sociale groepering. De meeste vluchtelingen zijn als asielzoeker in Nederland gekomen. Anderen zijn zogenaamde ‘uitgenodigde vluchtelingen’, dat wil zeggen vluchtelingen die op voordracht van de United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) vanuit een ander land in Nederland worden hervestigd. Sinds 1997 komen via dit UNHCR-programma ongeveer vijfhonderd vluchtelingen per jaar voor hervestiging naar Nederland, waaronder rond 100 vluchtelingen met medische aandoeningen. ‘Uitgenodigde vluchtelingen’ worden vrijwel direct na aankomst in gemeenten gehuisvest.

Vluchtelingen, ook wel statushouders genoemd, hebben dezelfde rechten en plichten, inclusief de toegang tot de zorg, als andere ingezetenen van Nederland, behalve het actief kiesrecht.

De zorg voor asielzoekers

Asielzoekers die in de centrale opvang verblijven van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) hebben, net als ieder ander, vergelijkbare toegang tot de gezondheidszorg. De aanspraak op vergoeding van zorg is voor asielzoekers vastgelegd in de Regeling Medische zorg Asielzoekers (RMA). Het verstrekkingenpakket van de RMA komt grotendeels overeen met het basispakket van de Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg. Tolkendiensten in de zorg voor asielzoekers worden vergoed. De asielzoeker kan ook aanspraak maken op een aantal onderdelen uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Informatie over het verstrekkingenpakket en de organisatie van de zorg voor asielzoekers is te vinden op https://www.rmasielzoekers.nl/

Specifieke aandachtspunten

  • Vluchtelingen en asielzoekers hebben meer psychische en lichamelijke problemen dan de autochtone bevolking en andere niet-westerse migranten in Nederland. Asielzoekers hebben meer klachten dan vluchtelingen; hoe langer de asielprocedure, hoe meer klachten. Met name de psychiatrische problematiek neemt dan toe.
  • Zij hebben een slechtere algemene gezondheid, vaker PTSS en meer angst en depressie.
  • De helft van de asielzoekers en vluchtelingen heeft chronische lichamelijke klachten: nek- en schouderproblemen, rugpijn en hoofdpijn.
  • Tuberculose komt 21 keer vaker voor bij asielzoekers dan bij autochtonen; alle asielzoekers worden hierop systematisch gescreend.
  • Bij vooral Afrikaanse vrouwen en meisjes kan meisjes/vrouwenbesnijdenis voorkomen.
  • Veel voorkomende klachten asielzoekerskinderen:
    • vaker ondergewicht, voedingsdeficiënties, gehoorproblemen, slechte visus en een slecht gebit;
    • grotere kans op congenitale, nog niet ontdekte HIV besmetting;
    • tonen vaak tekenen van parentificatie: nemen rollen van ouders over;
    • vaak gedragsproblemen.

Links naar relevante organisaties

  • Website Regeling Medische zorg Asielzoekers: www.rmasielzoekers.nl
  • Website Gezondheidscentrum Asielzoekers: www.gzasielzoekers.nl
  • Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers www.coa.nl
  • Immigratie en Naturalisatiedienst www.ind.nl
  • Instituut voor Mensenrechten en Medisch Onderzoek, onderzoek naar mogelijke gevolgen van martelingen en inhumane behandelingen http://www.stichtingimmo.nl/
  • Vluchtelingenwerk Nederland www.vluchtelingenwerk.nl
  • Voor meer informatie over gezondheid en –zorg van asielzoekers en vluchtelingen www.pharos.nl
  • Een gratis e-learningmodule ‘Publieke gezondheidszorg vluchtelingen en asielzoekers’, ontwikkeld door de NSPOH, Pharos en GGD GHOR Nederland
  • Het Psychosociaal Ondersteuningspunt Vluchtelingen (POV) biedt sinds oktober 2015 consultatie en advies aan hulporganisaties, gemeentes, scholen, GGD-en, zorgverleners en andere professionals
  • Website voor huisartsen met vragen over de zorg voor allochtone patiënten http://www.huisarts-migrant.nl/
  • Informatie over meisjesbesnijdenis http://www.meisjesbesnijdenis.nl/

Enige literatuur

  • Gerritsen, A. A. M., Devillé, W., van der Linden, F. A. H., Bramsen, I., van Willigen, L. H. M., Hovens, J. E. J. M., & van der Ploeg, H. M. (2006). Psychische en lichamelijke gezondheidsproblemen van en gebruik van zorg door Afghaanse, Iraanse en Somalische asielzoekers en vluchtelingen. Ned Tijdsch Geneeskd, 150(36), 1983-1989.
  • Laban, C. (2005). Invloed van de duur van de asielprocedure op de prevalentie van psychiatrische stoornissen bij Iraakse asielzoekers in Nederland. Tijdschrift voor Psychiatrie 47 (2005) 11, 743 – 752
  • L.H.M. van Willigen: Zorg voor gevluchte kinderen. In: Bijblijven 2009-4. p 23-31
  • Tankink: Vluchtelingenvrouwen met ervaringen van seksueel geweld. In: Bijblijven 2009-4. p 44 – 51
  • Bloemen: Istanbul –protocol Arts en vreemdeling. In: Bijblijven 2009-4. p 51 – 59
  • Gevlucht Gezond II, Ontwikkelingen in gezondheid en zorggebruik van vluchtelingen in Nederland
  • Kramer S., Hoogsteder M., Olsman E., Willigen L. van (2015) Onderzoeksverslag ‘Ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers’, Amsterdam: Johannes Wier Stichting
  • Kramer S., Hoogsteder M., Olsman E., Willigen L. van (2015) Handreiking ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers, Amsterdam: Johannes Wier Stichting

Standpunten KNMG

  • Arts en vreemdeling: rapport van de commissie Medische zorg voor (dreigend) uitgeprocedeerde asielzoekers en illegale vreemdelingen
  • Kwaliteitsnorm tolkgebruik

Zie ook: KNMG pagina Asielzoekers en ongedocumenteerde vreemdelingen

Primaire Sidebar

Missie

JWS stimuleert en mobiliseert professionals in de zorg om de eerbiediging van het recht van een ieder op een zo goed mogelijke lichamelijke en geestelijke gezondheid te bevorderen.

Secundaire Sidebar

Nieuwsbrief

Geef u op voor onze elektronische nieuwsbrief

Footer

Contact

info@johannes-wier.nl

Keizersgracht 177
1016 DR Amsterdam

 

Nieuwsbrief

Zoek

De foto’s op de homepage zijn van een kunstwerk van Paulina Verzijden.

naar bovenkant pagina

Deze website gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en te verbeteren. Akkoord Meer over cookies
Privacy- en cookie statement

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Altijd ingeschakeld
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
OPSLAAN & ACCEPTEREN