De ‘Zorgverzekeringslijn’ bestaat 10 jaar. Reden voor een jubileumcongres op 9 november 2023 te Hilversum met als titel “ Iedereen toegang tot zorg! Doen wat hoort of wat helpt?”
Het symposium werd ingezet met terugblik over de positieve effectmeting van de zorgverzekeringslijn: het ingewikkelde verzekeringsstelsel is beter toegankelijk, betere toegang naar betalingsregelingen bij armoede, informatie over stapeling van eigen bijdragen, voor Oekraïners is het stelsel toegankelijker.
In de presentaties werd het principe van solidariteit tussen de groepen van ziekenfondsverzekerden en particulier verzekerden van het vorige stelsel geroemd. Als knelpunt nu werd genoemd dat veel burgers niet meer begrijpen waarvoor ze betalen. Ook de samenhang tussen de stelsels zorg (ZVW en WLZ) en welzijn (WMO) is onduidelijk en levert problemen bij de overgang van vergoedingen en/of voorzieningen van de een naar de andere. Dat speelt bijvoorbeeld in de zorg voor ouderen. Het aanvragen van de zorgtoeslag bij mensen waar voorzieningen en/of zorg uit meer wetten betrokken zijn, is daarbij een voorbeeld.
Kritisch werd gesproken over de fragmentatie van de zorg door de marktwerking. Dat zou nieuw aanbod creëren, maar dat werkt nu niet meer door capaciteitstekort. De tijdgeest is aan het veranderen, wellicht wordt zorg een publieke taak. Het IZA beoogt samenwerking in plaats van concurrentie; daarom zouden de regels aangepast moeten worden. Dat impliceert dat inkoop van zorgverzekeraars en gemeenten niet vastgelegd moet worden omdat beiden een gedeelde zorgplicht hebben. Wellicht is een nieuwe partij nodig om de rol van gemeentes regionaal te verduidelijken? Daarbij zou de stem van burgers expliciet gehoord moeten worden. ‘Vrije ruimte` bij de inkoop is daarbij nodig? Voor verzekeraars is het lastig dat de schuldhulpverlening zeer verschillend georganiseerd is in Nederland. Conclusie is in ieder geval: ons zorgstelsel is zeker niet ideaal, we hebben het erg ingewikkeld gemaakt, of zelfs te ingewikkeld? We moeten daarom in discussie blijven met elkaar over mogelijke verbeterpunten. Hierbij is de stem van de burgers belangrijk. Daarnaast is ook het samen zoeken naar mogelijkheden over wat helpt belangrijker dan te redeneren vanuit wat hoort.
De problematiek van ongedocumenteerden werd niet besproken; de site van de zorgverzekeringslijn verwijst wel naar de vergoedingsregeling voor zorgverleners.
Na de workshops is stil gestaan bij het 10-jarig jubileum van de SGKZ Zorgverzekeringslijn en heeft de ombudsman Zorgverzekeringen ons een inkijkje gegeven in haar rapport wat binnenkort uitkomt. Dit rapport helpt ons wellicht om te snappen welke keuzes mensen maken bij het afsluiten van zorgverzekeringen.
Samengevat komt het dus steeds weer neer op het maken van keuzes, op het nemen van beslissingen en hoe we het eenvoudiger kunnen maken. De dag werd afgesloten met een Masterclass Beslisbomen maken van Katinka Polderman.
Voor JWS lijkt van belang om alert te blijven op de verbetermogelijkheden in ons zorgsysteem voor de mensen die nu geen zorgverzekering (kunnen) afsluiten. Het Nederlandse zorgsysteem is ingeregeld voor mensen die in Nederland ingeschreven staan als inwoners. Ook al is voor onverzekerden en onverzekerbaren (ongedocumenteerden) de basiszorg theoretisch geregeld en bestaan er CAK regelingen voor, toch zien we dat door o.a. de gevolgen van de Koppelingswet, de ingewikkeldheid van de inzet van tolken, het tekort aan laagdrempelige huisartsenzorg, onbekendheid met problematiek, etc. de inzet van adequate zorg er niet is. Ook bij deze bijeenkomst was dit een blinde vlek die niet aan bod kwam. Vanuit JWS zullen we hier scherp op blijven zodat ook deze mensen op tijd op de juiste manier geholpen kunnen worden.
De presentaties van het congres kunt u vinden onder: https://www.zorgverzekeringslijn.nl/jubileumcongres-2023/
Verder lezen:
– over mensen met een licht verstandelijke beperking: JWS-symposium 4 november 2022
– over ongedocumenteerden: JWS-symposium 13 juni 2023
– over de laatste levensfase van mensen met migratieachtergrond: JWS-symposium 27 november 2023
