Waarom vind je het thema van het symposium, isolatie in detentie, belangrijk?
Bij isolatie gaat het om het toepassen van dwang. Dat is in bepaalde situaties mogelijk, maar vergt altijd een zorgvuldige afweging. Het gaat ook om belangrijke juridische normen, zoals proportionaliteit en het toepassen van de minst ingrijpende maatregel. Ik heb ik mijn juridische carrière vaak met dat soort afwegingen te maken gehad, vooral in de psychiatrie. En ik heb de afgelopen decennia ook meerdere malen gezien dat het mogelijk is het toepassen van dwang te verminderen. Al dat soort afwegingen en ontwikkelingen vind ik zeer interessant. En het gaat ook ergens over: de rechtspositie van patiënten en gedetineerden.
Hoe is jouw vakgebied, het gezondheidsrecht, toepasbaar bij het vraagstuk van isolatie bij gedetineerde vreemdelingen, andere gedetineerden, of isolatie in GGZ en jeugdzorg?
Binnen het gezondheidsrecht is de discussie over dwangtoepassing vooral gevoerd met betrekking tot de psychiatrie. Een belangrijke vraag was daarbij steeds: hoe kunnen we de aspecten die ik bij de vorige vraag noemde zo goed mogelijk in de wetgeving verwerken? En werkt die wetgeving zoals bedoeld? Dat is juist bij dit onderwerp lang niet altijd het geval, heb ik geleerd uit de wetsevaluaties waarbij ik betrokken ben geweest. Verstandig handelen in de praktijk is soms belangrijker voor het terugdringen van dwang dan regelgeving.
Heb jij in je loopbaan eerder met isolatie in detentie-situaties te maken gehad, en zo ja, kan je een voorbeeld noemen?
Met isolatie in detentiesituaties heb ik in mijn loopbaan niet echt te maken gehad, met het toepassen van vergelijkbare dwang in de psychiatrie des te meer. Wat mij altijd is bijgebleven is de casus van een jonge vrouw die in een psychiatrisch ziekenhuis zeer langdurig werd gesepareerd. Niet alleen zij was ten einde raad, maar ook de betrokken zorgverleners. Op een bepaald moment werd besloten haar over te plaatsen naar een andere instelling. Daar kreeg zij na een korte startseparatie haar vrijheden terug en deden zich geen wezenlijke problemen meer voor.
