• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Skip to content
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Johannes Wier Stichting

Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten

  • Nieuws
  • Wil je ons helpen?
    • Als vrijwilliger?
    • Met geld?
  • Contact
    • Routebeschrijving
    • Colofon
    • Disclaimer
  • English
  • Recht op gezondheid
    • ‘Het recht op gezondheid’
    • VN verklaringen en verdragen
    • Het ‘recht op gezondheid’ en andere verdragen
    • Relevante links
  • Wie zijn wij
    • Secretariaat
    • Bestuur
    • Comité van Advies
    • Partners
    • Jaarverslagen en plannen
      • Jaarverslagen
      • Jaarplannen
    • ANBI publicatieplicht
    • Wie was Johannes Wier?
    • Privacy- en cookie statement
  • Wat doen wij
    • Bevordering kennis & deskundigheid
      • Symposium
      • Webinar
      • Archief
    • Werkgroepen
      • Werkgroep Ouderen
      • Jongerennetwerk
      • Werkgroep Taalbarrières
      • Werkgroep Mensenrechteneducatie
      • Werkgroep Communicatie
      • Werkgroep mensenrechten in het medisch curriculum
      • Archief
    • Tijdschrift
      • Februari 2023
        • Voorzitterscolumn
        • Interview met Anne van der Zon over de publicatie van het themadossier ‘palliatieve zorg bij ouderen met een migratieachtergrond
        • Symposiumverslag
      • December 2021
        • Voorzitterscolumn
        • Interview met Simone Goosen
        • Verslag Webinar Covid en Kwetsbare Groepen
        • Wilt u ons helpen?
      • Juni 2021
        • Blinde vlekken en eyeopeners
        • Interview met Ester Bertholet
        • Dementiediagnostiek bij mensen met een migratieachtergrond
        • Polyfarmacie bij ouderen
    • JWS in het nieuws
    • Schaduwrapportages
    • Publicaties
  • Thema dossiers
    • Gezondheids- verschillen
    • Ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers
    • Honger- en dorststaking
    • Het recht op zorg van ongedocumenteerde vreemdelingen
    • Zorg voor asielzoekers en vluchtelingen
    • Medisch beroepsgeheim
    • Zorg voor ouderen met een migratieachtergrond in de laatste levensfase
  • E-learning
    • E-learning Gezondheidszorg voor ongedocumenteerden
    • E-learning cursus ‘ethische dilemma’s in de ggz voor asielzoekers’
    • E-learning Hongerstaking
    • Externe E-cursussen
  • Campagne Tolken terug in de zorg
Home » Verslag JWS Symposium “Mensenhandel signaleren” – 28 februari 2020

Verslag JWS Symposium “Mensenhandel signaleren” – 28 februari 2020

14 maart 2020 door redactie

Op vrijdag 28 februari organiseerde de Johannes Wier Stichting een middagsymposium in Amsterdam over het belang van het herkennen van mensenhandel door zorgverleners. De ongeveer honderd aanwezigen luisterden naar zes sprekers, die elk vanuit hun eigen (beroeps)perspectief naar het onderwerp hebben gekeken. Na elk blok van twee sprekers was er ruimte voor vragen en discussie.

 

In Nederland verstaan we onder mensenhandel het werven, vervoeren en/of huisvesten van een persoon met gebruik van dwang, geweld, misleiding, of misbruik makende van zijn of haar kwetsbare positie, met als doel iemands inkomsten af te nemen of niet uit te betalen (uitbuiting). Slachtoffers van mensenhandel kampen vaak met de psychische en lichamelijke gevolgen van de uitbuiting. In haar openingswoord benadrukte JWS-voorzitter Fransje Snijders daarom hoe belangrijk het is dat zorgverleners de signalen van mensenhandel kunnen herkennen en weten wat ze dan moeten doen.

Herman Bolhaar, de Nationaal Rapporteur Mensenhandel, legde uit dat er drie vormen van mensenhandel bestaan: seksuele uitbuiting (gedwongen prostitutie, onder andere door loverboys), arbeidsuitbuiting (‘moderne slavernij’) en criminele uitbuiting (bijvoorbeeld gedwongen zakkenrollen of bedelen). Seksuele uitbuiting wordt vaak niet door zorgverleners herkend. Casuïstiek is daarom belangrijk, vertelde Bolhaar. Met behulp van voorbeelden kunnen de risicofactoren beter zichtbaar worden gemaakt en begrepen.

Veel overlevers zijn regelmatig bij een huisarts of op de SEH geweest met wonden, kneuzingen of andere klachten die wijzen op mishandeling. Dat gold ook voor Sameena van der Mijden, die door Fransje Snijders op het podium geïnterviewd werd. Een loverboy dwong haar vanaf haar 18e tweeënhalf jaar lang tot prostitutie. De huisarts informeerde weleens hoe zij aan haar snij- of brandwonden, blauwe plekken of kneuzingen kwam, maar vroeg nooit door. Dankzij een vertrouwenspersoon op school wist zij uiteindelijk aan haar situatie te ontsnappen.

 

Johan Stam maakt deel uit van een speciaal politieteam in Oost-Nederland dat seksuele uitbuiting probeert op te sporen. Aan de hand van verschillende casussen maakte hij duidelijk dat mensenhandel vele facetten kent. Hij riep de aanwezigen op om contact op te nemen met het team criminele inlichtingen als zij in hun werk signalen ontvangen van seksuele, arbeids- of criminele uitbuiting.

De rol van de huisarts bij het signaleren van seksuele mensenhandel werd belicht door Toine Lagro-Janssen, hoogleraar Vrouwenstudies, huisarts en hoofd van het Centrum Seksueel Geweld in Nijmegen. Ze beschreef daarbij twee perspectieven: dat van de patiënt en dat van de huisarts. Veel slachtoffers vertellen niet spontaan wat er aan de hand is, terwijl uit onderzoek blijkt dat zij daar wel over willen praten met hun huisarts. Huisartsen weten vaak niet wat ze kunnen of moeten doen als ze een vermoeden hebben van mensenhandel. Volgens Lagro-Janssen is het goed om je professionele intuïtie (“niet-pluisgevoel”) zo concreet mogelijk te omschrijven, met behulp van de Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld van de KNMG.

Marcus de Koning-Man van Comensha (Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel) vertelde over het werk van zijn organisatie. Bij verdenking van mensenhandel is het volgen van de KNMG-meldcode verplicht. Aan de hand van drie casussen liet hij zien wat signalen zijn van mensenhandel kunnen zijn. Bepaalde groepen zijn extra kwetsbaar voor uitbuiting, waaronder mensen met een lichte verstandelijke beperking, een voorgeschiedenis van (seksueel) geweld of een ongedocumenteerde status.

Wanneer mag je het beroepsgeheim doorbreken bij een geval van vermeende uitbuiting? En welke aspecten van het beroepsgeheim spelen een rol bij het doorlopen van de meldcode? Dat was de focus van de presentatie van Corrette Ploem, gezondheidsjurist bij het Amsterdam UMC. Zij benadrukte dat er geen wettelijke meldplicht bestaat bij gevallen van mensenhandel. Maar er kan wel sprake zijn van een ‘conflict van plichten’ tussen iemands zorgplicht en iemands zwijgplicht. Pas wanneer het schenden van het beroepsgeheim de enige mogelijkheid is om ernstige schade bij het slachtoffer te voorkomen en er alles aan is gedaan om toestemming te krijgen van de cliënt, mag een zorgverlener het beroepsgeheim schenden. Maar zorgverleners dienen volgens Ploem heel terughoudend om te gaan met een beroep op een conflict van plichten en doorbreking van het beroepsheim. Bij toestemming van de cliënt is er immers de meeste kans op een langdurig behoud van de vertrouwensrelatie.

De Johannes Wier Stichting kijkt terug op een interessante middag, waarin het thema mensenhandel vanuit verschillende beroepsperspectieven aan de orde is gekomen.

Een uitgebreider verslag van dit symposium verschijnt later dit jaar in ons (digitale) tijdschrift. U kunt zich daarvoor opgeven via info@johannes-wier.nl. Ook vragen over dit thema kunt u per mail aan ons stellen. Wij zijn bereid om eventueel een presentatie ter plekke te geven over dit onderwerp als uw organisatie of ziekenhuis daar behoefte aan zou hebben.

Categorie: Bevordering deskundigheid, Nieuws, Symposia, Zorg aan kwetsbare groepen

Primaire Sidebar

Missie

JWS stimuleert en mobiliseert professionals in de zorg om de eerbiediging van het recht van een ieder op een zo goed mogelijke lichamelijke en geestelijke gezondheid te bevorderen.

Footer

Contact

info@johannes-wier.nl

Keizersgracht 177
1016 DR Amsterdam

 

Nieuwsbrief

Zoek

De foto’s op de homepage zijn van een kunstwerk van Paulina Verzijden.

naar bovenkant pagina

Deze website gebruikt cookies om het gebruik van de website te analyseren en te verbeteren. Akkoord Meer over cookies
Privacy- en cookie statement

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Altijd ingeschakeld
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
OPSLAAN & ACCEPTEREN